• محمد حسین زارع خورمیزی
• آشپزی, تغذیه و طب سنتی

آش آبغوره ( پاکسازی بدن از غلبه اخلاط مضر )

مقدمه

یک بدن سالم بصورت خودکار می تواند خود را پاکسازی کند و بیماریهای خود را درمان کند به شرط اینکه حجم زیادی از سموم وارد بدن نشده باشد.

ولی باید گفت که متاسفانه با وجود دنیای ماشینی ما دوچار یک امتلاء یا همان پری شده ایم که نیاز به پاکسازی داریم در ادامه مطلب یکی از این روشها را توضیح می دهیم که چونه با غذا این سموم  را از بدن دفع کنید.

به روش دکتر روا زاده

آش آبغوره و زنجبیل به عنوان منضج داده می شود یعنی پزنده. در بدن ما اگر یکی از اخلاط چهار گانه غلبه بکند، باعث بیماری می شود که یکی از روشهای برقراری تعادل اخلاط، رژیم غذایی مصرف آش می باشد.
دوره مصرف این آش بر مبنای اینکه به بیمار چه چیزی غلبه کرده است، سه روزه، پنج روزه (که اگر بشود هفت روزه اشکال ندارد)، نه روزه و چهارده روزه می باشد.
اگر صفرا به بیمار غلبه کرده باشد سه روز، خون غلبه کرده باشد پنج روز، بلغم غلبه کرده باشد نه روز، سودا غلبه کرده باشد چهارده روزه توصیه می گردد و در دوره مصرف این آش از غذای دیگری استفاده نباید کرد.

دستور العمل آش آبغوره و زنجبیل:

آش بدون گوشت، دارای سبزیجات و حبوبات و نمک دریا و روغن کنجد را در قابلمه مسی پخته و در زمانی که برای مصرف در یک کاسه یک نفره آن را می ریزید یک قاشق چایخوری زنجبیل و مقداری آبغوره در حدی که خوشمزه شود به آن اضافه کنید و در مدت و دوره تجویز شده توسط پزشک در تمامی وعده های غذایی و میان وعده ها، فقط از این آش بدون نان مصرف نمایید.

رّفی

در فرهنگ تغذیه ای ما ایرانیان، آش ها و شورباها جایگاه ویژه ای دارند و شاید اطلاق کلمه «آشپز» به کسی که در پخت غذاها مهارت دارد مؤیّد این امر باشد.

درواقع، آش ها و شورباها غذا – داروهایی هستندکه می توانند پایه اصلی یک رژیم سالم غذایی قرار بگیرند و در صورت مهارت بانوان محترم، ابزار مناسبی برای مدیریت بهداشت و تغذیه خانواده باشند.

این غذاها به سبب نحوه پخت و ماهیت همگن نهایی آنها، دارای روند هضم و جذب آسانی بوده از خاصیت «نضج» برخوردارند.

نضج به معنای پختن و رسیدن است و داروی «منضج» دارویی است که اخلاط فاسد بدن را می پزد و نرم و آماده دفع می کند. در این حالت، بدن قادر خواهد بود این اخلاط فاسد را که علّت العلل انواع بیماری ها هستند؛ به آسانی بیرون بریزد و آش ها و شورباها از چنین خاصیت مهمی برخوردارند.

متاسّفانه در فرهنگ تغذیه امروزی ما، این غذاهای فوق العاده مفید، مهجور مانده اند و اکثر بانوان، تنها چند نوع محدود آش یا سوپ را می شناسند که آنها هم معمولا به روش های غلطی مانند استفاده از انواع رشته ها، نعناع و پیازداغ، استفاده از زودپز و ظروف تفلون و … در پخت و مانند این ها آماده می شوند و علاوه بر آن، دانش ما در حدی نیست که بدانیم کدام آش را در چه فصلی و برای کدام شخص یا چه نوع بیماری باید استفاده کنیم.

آش ها در طب قدیم ما، علاوه بر استفاده معمول، به صورت برنامه های درمانی ویژه هم کاربرد داشته اند. یکی از این برنامه های درمانی،«رژیم آش آبغوره و زنجبیل» است که به جهت خواصّ فراوانش مناسب دیدم در اینجا به آن بپردازیم.

برگرفته از کتاب «درمان چاقی و لاغری»؛ تالیف: دکتر سید علی ابوالحبیب(به نقل از وبلاگ طبّ شیعه)، با اندکی تصرّف و اضافات.

خواصّ

برای اینکه یک رژیم درست و بدون عارضه انجام بدهید می توانید از این قسمت اقدام نمایید

این رژیم که یک نوع روزه غذایی برای بدن محسوب می شود، دارای این نتایج و خواص است:

 اسیدی کننده خون؛ پاکسازی اخلاط چهارگانه از بدن با سرعت زیاد؛ تعدیل مزاج؛ خونسازی و تحریک مغز استخوان و تقویت گلبولهای خونی و موثر در درمان افراد کم خون؛ رفع اگزما و سایر بیماری های پوستی؛ درمان دیابت؛ شستشوی کلیه و مجاری ادرار؛ تعدیل و تنظیم وزن و لاغر کردن افراد چاق؛ از بین بردن دردهای مختلف بدن خصوصاً دردهای اسکلتی؛ درمانی موثر و مفید جهت بواسیر، شقاق، واریس و واریکوسل؛ استراحت دادن به کبد و سایر دستگاه های دفعی بدن از فعالیت زیاده از حد گذشته؛ پاکسازی سموم دارویی از بدن نظیر قرص های جلوگیری و هورمونی و اعصاب و ….

چنان که گفتیم، رژیم آش آبغوره و زنجبیل به عنوان منضج(پزنده) تجویز می شود؛ یعنی با نرم کردن و پختن اخلاط فاسدی که در طول سال ها در بدن ما انباشته شده اند، باعث دفع آنها و درمان بیماری ها می شود.

برای اینکه یک رژیم درست و بدون عارضه انجام بدهید می توانید از این قسمت اقدام نمایید

دوره مصرف آش

□  غلبه خلط دم: 3 روزه.          □  غلبه خلط صفرا: 6 روزه.

□  غلبه خلط بلغم: 9 روزه.       □  غلبه خلط سودا: 14 روزه.

(به عقیده بنده برای افراد امروزی بین 14 تا 21 روز بسیار عالی می باشد)

تذکّر مهم: اگر اطلاعات طبّی کاملی در این زمینه ندارید برای تشخیص مشکل مزاجی خود باید به یک طبیب یا عطار باتجربه مراجعه کنید؛ درغیر این صورت می توانید هر چند روز که توانایی دارید، این رژیم را ادامه دهید و مطمئن باشید که به همان اندازه از فواید آن بهره مند می شوید. اگر بیش از میزان نیاز هم این رژیم را ادامه دهید مشکلی برایتان پیش نمی آید و مثلا اگر یک فرد صفراوی بیش از 6 روز رژیم را ادامه دهد دچار عارضه نخواهد شد.

دستورالعمل آش آبغوره و زنجبیل

در دوره این رژیم می توانید به سلیقه و انتخاب خود از هر نوع آشی که دوست دارید استفاده کنید اما با رعایت شرایط زیر:

1- آش می تواند حاوی انواع سبزیجات، حبوبات، برنج، گندم، جو، انواع بلغور، آلو، هویج، سیب زمینی، کدو، گوجه فرنگی، لپه، ماش، برنج و … باشد امّا:

الف- در تهیه آش ها از این مواد استفاده نکنید: انواع گوشت، گشنیز، چربی، روغن های سرد(مثل رغن نباتی و مایع)، دنبه، قلم، بادمجان، پیازداغ، نعناع داغ، هرگونه سرخ کردنی، رشته(آشی، پلویی و فرنگی) و لبنیات(مثل شیر، ماست، کشک، دوغ  و خامه)

ب- در بین غلّات استفاده از جو در انواع و اقسامش بسیار توصیه می شود.

ج- از بین حبوبات اولویت مصرف با نخود آبگوشتی است و استفاده از انواع لوبیا و عدس باید در حدّاقل مقدار باشد؛ به ویژه کسانی که رژیم را برای تعادل خلط سودا می گیرند نباید از عدس استفاده کنند.

د- به جای نعناع داغ می توانید مقداری نعناع یا پونه را کف ساب کرده با کمی روغن زیتون مخلوط و روی آش بریزید.

هـ- استثناء در مورد مصرف گشنیز، افراد صفراوی هستند که اتفاقا توصیه می شود از سبزی گشنیز تازه یا پودر تخم گشنیز در آش خود استفاده کنند.

و- بهترین سبزی برای دیابتی ها، سبزی یا پودر سبزی شنبلیله است؛

بهترین سبزی برای افراد با چربی خون بالا، سبزی یا پودر سبزی شوید یا پودر بذر شوید است؛

در مورد بیماران دچار فشار خون، بهترین سبزی، سبزی جعفری یا پودر سبزی جعفری یا پودر بذر جعفری است؛

اگر بیمار دیابتی، چربی و فشار خون هم داشته باشد، می تواند از مخلوط هر سه نوع سبزی فوق در این آش استفاده نماید.

ز- بهترین افزودنی برای بیماران نقرسی، یک قاشق مرباخوری پر از سماق خواهد بود.

ح- در صورتی که به کشک محلّی با کیفیت خوب دسترسی دارید می توانید به مقدار خیلی کم در آش استفاده کنید.

2- بهتر است آش را در ظرف مسی که با قلع سفید شده باشد یا ظرف سفالی یا سنگی و یا پیرکس طبخ کنید. سرعت طبخ آش، کم و زمان آن طولانی باشد. به هیچ وجه از زودپز و ظروف تفلون برای طبخ استفاده نکنید. سبزیجات -که بهتر است تازه باشند و نه فریزری- را در مراحل انتهایی به آش اضافه کنید.

3-  به هنگام مصرف آش، به ازای یک کاسه یک نفره، یک قاشق چایخوری پودر زنجبیل و مقداری آبغوره بی نمک (در حدی که خوشمزه شود) به آن اضافه کنید.

اگر فردی به دلیل خاصی نتواند از زنجبیل استفاده نماید می تواند یک قاشق غذا خوری زیره سیاه را کوبیده و در هنگام پخت در قابلمه بریزد تا آش پخته شود و در هنگام مصرف فقط آبغوره اضافه کند. مصرف زیره به ویژه به کسانی که پس از خوردن آش، دچار نفخ می شوند یا می خواهند لاغر شوند، توصیه می شود.

4- اگر سرد مزاج هستید، پس از غذا، یکی دو قاشق عسل مصرف کنید.

5- در طبخ آش می توانید از روغن زیتون(ترجیحا تصفیه نشده) یا روغن کنجد استفاده کنید.

6- ترجیحا از نمک معدنی یا دریا برای طبخ آش بهره بگیرید.

7- در طول رژیم، اگر دچار ضعف شدید، می توانید حداکثر یک روز در میان از مقدار کمی کته با زرده تخم مرغ محلی عسلی استفاده نمایید. افرادی که برای کاهش وزن اقدام به گرفتن این رژیم می کنند بهتر است تنها به خوردن زرده تخم مرغ اکتفا کنند.

راه دیگر برای کاهش ضعف این است که در تمام وعده ها از نخود آبگوشتی در طبخ آش استفاده کنید.

در صورت نیاز می توانید از شربت عسل هم برای کاهش ضعف خود بهره بگیرید. برای این کار، مقدار دلخواهی عسل را در آب حل کنید(حدّاقل یک قاشق غذاخوری در یک لیوان آب.) سپس مقداری آب لیموترش تازه(و نه آبلیمو) به آن اضافه کنید و پس از خنک شدن آن در یخچال( و نه خنک کردن آن با یخ) این نوشیدنی بسیار گوارا و لذیذ را به آرامی و جرعه جرعه میل نمایید. در طول روز می توانید تا 4-3 لیوان از این نوشیدنی استفاده کنید.

8- در طی دوره رژیم از آب جوشیده سرد شده به عنوان آب خوردن استفاده کنید.

9- مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک در حین دوره رژیم غذایی آش، اشکالی ندارد.

10- صبح روز بعد از اتمام دوره مصرف آش، ناشتا، یک قاشق غذاخوری برگ سنا و یک قاشق غذاخوری گل سرخ را با هم و با یک و نیم لیوان آب، نیم ساعت روی شعله کم، جوشانده صاف و شیرین و میل کنید.

11- در اولین روز پس از اتمام دوره رژیم آش، در ساعت 8 صبح و 4 بعد از ظهر، غذای خیلی سبک با گوشت گوسفند میل نمایید. دقت کنید که بلافاصله پس از پایان رژیم، پرخوری و مصرف غذاهای سنگین و ناسالم را از سر نگیرید تا زحماتتان در این دوره به هدر نرود.

12- مصرف نان، میوه، چای، لبنیات و سایر خوراکی ها و نیز استعمال دخانیات در دوره رژیم ممنوع است.

13- در طول این رژیم، به جای هر نوع شیرینی از عسل استفاده کنید.

14- در صورت نیاز از دم کرده نعناع خشک به همراه آب لیمو ترش و عسل به جای چای استفاده کنید.

15- چون این آش، منضج است و اخلاط را می پزد، ممکن است در حین رژیم، دردهایی مثل درد مفاصل، سر درد، درد پهلو و درد کبد عارض شود که طبیعی است و باید دوره را تکمیل کنید تا اخلاط، پخته و دفع شوند.

16- اگر سابقه خونریزی گوارشی دارید از گرفتن رژیم پرهیز کنید. توصیه می کنم که بانوان باردار و شیرده و افراد دچار کم خونی های شدید هم تنها با مشورت پزشک به این کار اقدام کنند.

17- در طول رژیم، حقّ مصرف هیچ غذای دیگری به غیر از آش (و مواردی که گفته شده) ندارید ولی میزان مصرف آش به دلخواه خودتان است. به عبارت ساده تر، در طول اجرای این رژیم، صبحانه و ناهار و شامتان این آش است.

18-  این رژیم در بیماران دیابتی کاربرد زیادی دارد.(مثل کم کردن قند خون و کمک به درمان زخم های دیابتی،نورو پاتی ونورالژی ناشی از دیابت)

بیماران دیابتی در صورت اقدام به گرفتن این رژیم باید دقّت داشته باشند که باید روزانه و به طور مرتب، قند خون ناشتا و قند خون دوساعت بعد ازغذای خودپ را کنترل کنند تا دچار افت سریع قند خون نشوند.در صورت افت پایدار قند خون، ضروری است که میزان مصرف داروها(اعمّ از خوراکی و تزریقی) به تدریج کم شود.

به این بیماران توصیه می شود که بعد از پایان این دوره چهارده روزه،تا چند ماه، هر شب به جای شام از این دستور غذایی استفاده نمایند.

19- یک نکته برای صاحبان اراده ضعیف: در صورتی که نمی توا نید رژیم آش آبغوره را به طور کامل رعایت نمایید ولی تمایل دارید ازخواص آن بهره مند شوید می توانید به مدت چهل روز هرشب به جای شام از این دستور غذایی استفاده نمایید.

برای اینکه یک رژیم درست و بدون عارضه انجام بدهید می توانید از این قسمت اقدام نمایید

برگرفته شده از tebirani.blog.ir وبلاگ طب سنتی ایران

محمد حسین زارع خورمیزی